Położenie administracyjne Gniezna

Mieszkańcy Gniezna z pewnością są dumni z tego, że ich rodzinne miasto było pierwszą stolicą Polski, czego dają wyraz choćby nawet na ramkach tablic rejestracyjnych. Jednak zapewne również boleją nad tym, że ich miasto dziś nie posiada nawet ułamka znaczenia porównywalnego z tym, jaką miało w średniowieczu. Oczywiście trudno oczekiwać tego, aby Gniezno stało się na powrót stolicą Polski, jednak trzeba pamiętać o tym, że w XVIII wieku było stolicą województwa. O ile przy obecnym podziale administracyjnym, w którym funkcjonuje tylko 16 województw, byłoby to trudne, to jednak przy 49 województwach, wykreowanie województwa gnieźnieńskiego mogło być wizją całkiem realną. Jak się jednak wydaje, stanęły temu na drodze dwie okoliczności. Pierwszą było stosunkowo duża bliskość wielkiego ośrodka miejskiego, jakim był i jest nadal Poznań. Trudno więc było w jego pobliżu stworzyć nowe województwo, choć stolicami województw w 1975 r. stało się kilka miast o wielkości zbliżonej do Gniezna lub nawet mniejszych. Druga przyczyna leżała prawdopodobnie w polityce. Gniezno wprawdzie przestało być polityczną stolicą Polski, ale już od dawnych czasów było stolicą polskiego chrześcijaństwa, co zresztą podkreślono także w 1966 r. W związku z tym, komunistycznym władzom nie odpowiadało podniesienie Gniezna do rangi województwa. Tak więc geografia, w połączeniu z polityką, stanęły na drodze do utworzenia województwa gnieźnieńskiego.