Ze słynną legendą o założycielach państwa Polskiego, wiąże się również powstanie Gniezna, a także sama nazwa dzisiejszego miasta. Wszystkie księgi historyczne, spisane rękami polskich kronikarzy, począwszy od Galla Anonima po Jana Długosza, nadmieniają Gniezno wraz z legendą i postacią Lecha. Władca ten miał bowiem rozbić obóz na terenie dzisiejszego miasta, zachwycając się pięknem tutejszego regionu i żyznością ziem. Postanowił także zbudować tutaj swoje gniazdo. Dzisiejsza nazwa Gniezna pochodzi od czynności, gnieżdżenia się. U Długosza znajdziemy wersję, jakoby legendarny Lech natknął się w tutejszych lasach na orle gniazdo i dzięki swojej spostrzegawczości, tak nazwał te ziemie. Inne przypuszczenia każą wiązać nazwę miejscowości nie z domniemaniami kronikarzy, ale z nazwą okolicznego jeziora. Prawdopodobnie dzisiejsze małe jeziora były ponad tysiąc lat temu składową wielkiego jeziora Gniezno. Istnienie tego jeziora insynuuje historyczna mapa z XIX wieku, jednak nie ma jednoznacznych dowodów na jego istnienie, tym bardziej na nazwę. Według legendy, Gniezno jest pierwszym założonym miastem polskim, a więc i symbolicznie, gniazdem stworzonym przez legendarnego założyciela kraju. Lech, jeden z trzech braci ze starego opowiadania, jest konotowany także z symbolem orła białego, obecnie zdobiącego Polskie Godło. Także i do tego nawiązuje legenda. Być może sama etymologia miasta nie jest tak istotna, w obliczu obecności Gniezna wśród takich symboli.
